Neymiş Bu Leaky Gut?

Bugünlerde en çok duyduğumuz terimlerden biri de ‘Leaky Gut’ yani ‘geçirgen bağırsak sendromu’. Bedeninizin mücadele ettiği hastalıkların giriş bileti de diyebiliriz. ‘Leaky Gut’ günlük yaşam kalitenizi etkileyen büyük, küçük hemen hemen çoğu sorunun kaynağı olabilir. Peki Leaky Gut tam olarak nedir?

Vücutta besinlerin parçalandığı ve emilimin gerçekleştiği bağırsaklarımız sindirimin ana merkezi. Besinlerin emilmesi aslında oldukça basit bir sistemle ilerliyor. Bağırsak hücrelerini sımsıkı yan yana dizilmiş hücreler olarak düşünelim, bu hücreler filtre işlevi görüyor. Bu sıkı dizilim sayesinde besinler sıvılar vitaminler zararsız maddelerden arınarak kana karışıyor.

Bağırsak hücreleri arasındaki bu sıkı bağ bozulduğunda ‘leaky gut’ yani geçirgen bağırsak sendromu ortaya çıkıyor ve istemeyen organizmaların da kana geçişi sağlanıyor. Zararlı bileşenlerin kana karışması vücuttaki inflamasyonu artırıyor ve bedenin çeşitli noktalarında farklı rahatsızlıklara neden oluyor. 

Peki bu bağlantı neden/nasıl bozuluyor?

Çoğu zaman bağırsaklarımız sürekli lektin, kazein ve gluten gibi alerjen maddelere temas ediyor ve bu gıdalar bağırsaklarda stres kökenli inflamasyona nedne oluyor. Bağırsaklarınız fazlasıyla bu yüke maruz kalırsa tekrar sıkı yapısına dönmesi giderek zorlaşıyor. Yararlı bakterilerin dengesi bozuluyor, bağırsak hücreleriniz baskı altına giriyor. Yan yana sıkı sıkıya bağlı hücreler işlevini gösterememeye başlıyor ve ilerleyen süreçte bağırsak duvarları giderek daha da geçirgen bir hale geliyor.

Geçirgen bağırsak sendromuna neden başlıca etkenler:

• Aşırı şeker tüketimi. Şeker, özellikle de fruktoz bağırsaklardaki ortamı bozuyor ve geçirgenliği arttırıyor.
• Vitamin eksikliği bağırsak duvarındaki hücrelerin doğru şekilde çalışmasını engelliyor. Vitamin D, A, B12 ve çinko eksikliği bağırsak geçirgenliğini arttırıyor.
• İnflamasyon bağırsak hücrelerinize zarar veriyor. Sürekli yaşanan inflamasyon sonucu bağırsak hücreleriniz savunma sisteminin saldırısına maruz kalıyor. Özellikle lektin ve gluten gibi maddeler inflamasyona neden olarak bağırsak geçirgenliğine yol açıyor.
• Bağırsaklarınızdaki yararlı bakteriler ilk savunma hattını oluşturuyor. Bu hattın bozulması, bağırsak florasının zarar görmesi demek oluyor.
• Stres, leaky gut sendromuna neden olan zonulin proteininin artmasına neden oluyor. Dolayısıyla uzun süre yaşanan stres bağırsak geçirgenliğini arttırıyor.

Kulağa ufak gelebilen bu problemler uzun vadede ciddi rahatsızlıkların nedeni olabiliyor.

• Toplumda sıkça görülen besin alerjileri örneğin. Bağırsaklarınızdaki geçiş bozulduğunda, bedeninize alerjiye sebep olabilecek birçok farklı besin ve toksin giriyor. Bu durum basit bir alerjiden çok daha öteye gidiyor. Çünkü direkt olarak bedeninize geçen ve sürekli uyarı oluşturan alerjenler hiç geçmeyen reaksiyonlara dönüşüyor.
• Otoimmün hastalıkları bedenin savunma sistemi elemanlarının kendi hücrelerine saldırması anlamına geliyor. Diyabet ve haşimato sık görülen otoimmün hastalıkların başında geliyor. Leaky gut sendromunda kana geçen gluten ve toksinler zonulin protein düzeyini artırıyor. Artan zonulin düzeyle bedendeki savunma hücreleri kendi hücrelerini tanımakta zorlanıyor.
• Deri hastalıkları; sindirim sistemindeki bozulma sivilce, egzama gibi birçok dermatolojik soruna neden olabiliyor.
• Nörolojik hastalıklar; ikinci beyin olarak sayılan bağırsaklar otizm, hiperaktivite gibi birçok nörolojik hastalık ile bağlantılı. Besinlerin emilimi, farklı hormon seviyelerini, bağırsak ve beyin sağlığını direk olarak etkiliyor.

Ne yazık ki belirtiler bununla kalmıyor. Ayrıca leaky gut sendromunun diğer belirtileri,

• Vitamin eksiklikleri
• Fibromiyalji
• Sindirim sorunları
• İrritabl bağırsak sendromu
• Kronik yorgunluk
• Aşırı kilo ve kilo vermekte zorlanma
• Tedavi edilemeyen depresyon ve anksiyete
• Sürekli devam eden baş ağrısı ve migren

olarak sıralanabilir.

Meraklısı için daha fazlası:

FITEKRAN

Dr. Can Çiftçi

Yazar hakkında:

Alara Dolunay – Be People Editörü

Lisans Eğitimini Bilgi Üniversitesi Medya ve İletişim Sistemleri Bölümünde tamamlayan Alara Dolunay, ICM Turkey Dijital Pazarlama Ajansı proje müdürü asistanlığı ve Doğan Paksoy Galeri Genç Sanat Dergisi Yazarlığı stajlarını tamamladı. 2020 senesinde Sotheby’s Art Institute, Sanat Tarihi programına katıldı. Ocak 2021’den beri Be People bünyesinde Kreatif Editör konumunda çalışıyor.