Vegan Güzellik Ulaşılabilir mi?

Günlük ritüellerimizin bir parçası haline gelen kozmetik ürünlerinde hem bedenimize hem ruhumuza en iyi geleni arıyoruz. Sonsuz ürün çeşidi arasındaki bu arayışta ham maddeleri ve üretim süreçlerini daha çok sorgulamaya başladık. Artık bir ürünü kullanırken onun çevreye, hayvanlara ve insan sağlığına zararlı olmadığından emin olmak istiyoruz.

Peki, nasıl emin olacağız? Vegan ve cruelty free (zulümsüz) ürün etiketlerini okuyarak. Bu aşamada en çok ihtiyacımız olan şey iki terim arasındaki farkı anlamak. Zira, ne her cruelty free ürün vegan; ne de her vegan ürün, cruelty free. Bizse durumun farkında olmadan, aslında kullanmak istemeyeceğimiz ürünleri satın alıyoruz.

Eğer bir ürün ve içeriğindeki maddelerin herhangi biri hayvanlar üzerinde test edilmeden raflardaki yerini almışsa, bu ürünlere zulümsuz / cruelty free diyoruz. Ancak buradan ürünün hayvansal bir içeriği olmadığı çıkarımını yapamayız. Bir allık paketinde, ürünün zulümsüz olduğu yönünde bir logo veya ‘Hayvanlar üzerinde test edilmemiştir.’ cümlesi yer alabilir. Öte yandan, bu ürün ‘karmin’; koşnil böceklerinden elde edilen özel bir madde de barındırabilir. Benzer şekilde, cruelty free bir şampuan, canlı hücrelerden alınan ‘biotin’ içerebilir. Dolayısıyla eğer aradığımız vegan bir ürünse, bu bir dayanak değil.

Hayvansal hiçbir içeriği barındırmayan kozmetik ürünlerini vegan olarak sınıflandırıyoruz. Ne yazık ki kozmetik dünyası; duyduğumuzda kökenine inanamayacağımız pek çok hayvansal ham maddeyle dolu. En yaygınlarından bazıları; bal, balmumu, lanolin, kolajen, keratin, biotin, albumen, karmin, kolesterol ve jelatin. Listenin hepsini ezberlemek mümkün olmasa da, takip edebileceğimiz bazı logolar var:

V- Label Logosu:

Avrupa Vejetaryen Birliği’ne ait bu logo; sarı zemin üzerinde bulunan ve ucu yeşil bir yaprak şeklinde gözüken bir V harfi. Logonun kullanım hakkı, denetimin ardından veriliyor.

Certified Vegan Logosu:

Vegan.org tarafından verilen bu logo, siyah kalp içinde beyaz bir V harfinden oluşuyor. Denetim yapılmadan, ücretli başvuru karşılığında verilse de marka değeri ve kullanıcı sadakati açısından sözler genelde tutuluyor.

Vegan Society logosu:

Yeşil ayçiçeği ile temsil edilen bu logo da, Certified Vegan logosu gibi denetimsiz olarak kullanılıyor.

Bu noktada; her ne kadar vegan ürünlerin hayvan zulmüne karşı olması gerektiğini düşünmeye eğilimli olsak da, gerçek farklı. Kendisinin veya içerisindeki bir maddenin hayvanlar üzerinde denendiği bilinen pek çok vegan ürün var.

O halde, umudumuzu yitirecek miyiz? Hayır! Hem cruelty free hem de vegan olan seçenekler de fazlasıyla mevcut. Artan bilinç ve gelişen biyoteknoloji ile markalar bu tarz üretimleri gitgide çoğaltıyor ve konuyla ilgili açıklamalar yapıyor. Hızlı alışverişlerimizde ise yine kontrol edebileceğimiz bir logo bulunuyor. PETA’nın bu özel logosunda, kulakları pembe kalp şeklinde gözüken bir tavşan ile ‘cruelty free and vegan’ ifadesi yer alıyor.

Ayrıca, ödeme miktarı veya uzun süreçler nedeniyle, bu logolara sahip olmadığı halde vegan, cruelty free ya da hem vegan hem de cruelty free olan ürünler de var. Dolayısıyla, bilinçli markaları araştırdıktan ya da ürünlerin içeriklerini detaylıca okuduktan sonra emin olamadıklarımızı eleyerek güzellik rutinlerimizi içimiz en rahat şekilde gerçekleştirebiliriz. Çünkü, ulaşmak istediğimiz ‘en iyi güzellik’ sırrı, tam da bu.

Meraklısı için daha fazlası:

1. https://bepeople.co/blogs/beauty/beyaz-tavsani-takip-et

2. https://ethicalelephant.com/crueltyfree-vs-vegan

3. https://www.faithinnature.co.uk/article/vegan-vs-cruelty-free-whats-the-difference.asp

4. https://logicalharmony.net/cruelty-free-vs-vegan/

5. https://www.veganlifemag.com/cruelty-free-vs-vegan/

6. http://vgntr.com/vegankozmetikler/

Bu yazıda ifade edilen görüşler, alternatif çalışmalara ışık tutmayı ve konuşmayı teşvik etmeyi hedefler. Yazara ait olan bu görüşler, Be People’ın görüşlerini yansıtmak zorunda değildir ve hekimlerin ve doktorların (tıp doktorlarının) tavsiyelerini bir ölçüde içeriyor olsa bile, sadece bilgilendirme amaçlıdır. Bu yazının; profesyonel tıbbi tavsiyenin, teşhisin ve tedavinin yerine geçmesi hedeflenmemiştir ve özel bir tıbbi tavsiye için buradaki bilgilere güvenilmemelidir.

Yazar hakkında:

Aygen Ecevit – Be People Editörü

Aygen Ecevit, lisans öğrenimini Bilkent Üniversitesi Felsefe Ana Dal ve İletişim Tasarım Yan Dal Programları ile tamamladı. Okul gazetesinde önce kültür sanat birimi yazarlığı, daha sonra kültür sanat birimi editörlüğü yaparak kariyerine başlayan Ecevit, pek çok farklı online mecra için yazı ve röportajlar hazırladı. Bilkent Üniversitesi Medya ve Görsel Çalışmalar Yüksek Lisans Programı’ndan mezun olduktan sonra içerik editörlüğü, PR asistanlığı, freelance editörlük gibi görevler yaptı. AICA Uluslararası Sanat Eleştirmenleri Birliği üyesi olan Ecevit, Kasım 2019'dan beri Dükkan Creative editörlerinden biri olarak stratejik içerik üreticiliği ve metin yazarlığı alanında çalışıyor.